Je zou verwachten dat een in een democratie dit altijd het geval zou moeten zijn. Maar het lijkt er bepaald niet op. De burger moet steeds meer zijn best doen om problemen aan te geven. Luisteren de politici nog wel naar wat het volk allemaal overkomt. Wat is de staat van vertrouwen tussen burger en politiek? Wordt er goed gezorgd voor de weide waar wij allemaal in leven?

De toeslagen en de gevolgen daarvan staan nu in de spotlight van het politieke debat. Hoe kon dat gebeuren? Wat is er eigenlijk gebeurd? Hoe heeft dit zo kunnen zijn? Hier kan wel een aantal rapportage’s c.q. boeken aan gewijd worden.

Laat ik even schetsen hoe de politiek er mee omgaat. Een tweetal kamer leden , die ik even niet noem want iedereen kent ze wel , hebben zich als voorvechter op geworpen. Zij vervullen hun rol , van volksvertegenwoordiger , op een prima manier. Als je kijkt hoe de verantwoordelijke politici , de besturende , er mee omgaan kan ik me echter alleen maar verbazen. Hun bestuurlijke onvermogen en de manier waarop ze met het probleem omgaan is bijna stuitend.

De staatssecretaris is door het stof gegaan en deed beloftes die zijn ambtenaren wel gehoord hebben maar niet respectvol naar de slachtoffers hebben uitgevoerd. De eer die hierdoor geschonden werd heeft de staatssecretaris doen besluiten er mee op te houden.

Hierdoor is het probleem even beland op het bord van de minister. Die heeft maar even aangeven dat er meer tijd nodig is om alle betrokkenen schadeloos te stellen. Tevens geeft hij aan dat er geen strafbare feiten in deze zaak bij hem bekend zijn. Dat laatste is een keuring van eigen vlees en daarom niet geloofwaardig. Er komt een onafhankelijk partij die een onderzoek gaat doen om hier verder naar te kijken.

Dat klinkt wellicht goed maar er zijn weinig onafhankelijke en objectieve partijen en geschiedenis heeft geleerd dat ze meer sporen verbergt dan aan het licht brengt. Een strafrechtelijke onderzoek , door de controlerende rechterlijke macht , lijkt me beter dan zomaar een partij.

Dat toeslagen heel lastig zijn om uit te voeren en controleren is een waarheid als een koe. Een goede expert bestuurder had het toeslagen systeem nooit ingevoerd. Maar een politicus heeft geen probleem om een dergelijke maatregel in de maatschappij te brengen.

De cultuur binnen het ministerie wordt ook aangedragen als punt dat moet veranderen. Het moet menselijker en socialer. Maar op dit ministerie staat het geld centraal en dat laat dan de ware aard zien. Binnen het ministerie en ook de regering. De verpakking laat soms wat anders zien maar het draait om geld en bezuinigingen. Niets anders.

Behalve de bij de toeslagen laat de regering ook zijn ware gezicht bij het sociale domein zien. Ze hebben de taken en uitvoering hiervan neergelegd bij de gemeenten. Het budget hebben ze hierbij verlaagd omdat het sprookje van efficiëntie altijd nog steeds werkt in bezuinigingsland. Vele gemeenten staan door financiële problemen in het sociale domein in een bezuinigingsmodus waarbij er van alles uitgehold wordt. Sommigen staan al onder curatele van de provincie en er zullen waarschijnlijk nog veel volgen.

Voor de burger is het handig aan het worden om te kijken welke gemeente de beste voorzieningen voor zijn omstandigheden biedt. De regering heeft zijn zorgplicht naar de burger verzaakt in het voordeel van een fraaie bezuinigingsoperatie. Als ik een burgemeester was had ik alle andere burgemeesters gemobiliseerd en acties gevoerd op het Malieveld. En ook gelijk , net als Urgenda , een rechtszaak aangespannen.

Als er namelijk geen betrouwbaarheid meer is kan een rechterlijke macht een eerlijke uitkomst bieden. Het menselijke klimaat is ook een belangrijke klimaat.